Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny
Czym jest IPET?
Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (dalej także: program) stanowi podstawowe narzędzie do pracy z dzieckiem posiadającym orzeczenie o potrzebie specjalnego kształcenia. Tworzy go zespół nauczycieli i specjalistów. IPET opracowywany jest indywidualnie dla każdego dziecka z orzeczeniem o kształceniu specjalnym. Program powinien uwzględniać możliwości psychofizyczne dziecka i być dostosowany do jego konkretnych potrzeb.
IPET – podstawa prawna
Obowiązek opracowania indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego dla dziecka z orzeczeniem o potrzebie nauczania specjalnego wynika z art. 127 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 900).
Szczegółowe zasady i tryb tworzenia tego dokumentu określa natomiast Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1309).
Dla kogo należy przygotować program?
Programem obejmuje się ucznia, dla którego wydane zostało orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Orzeczenie wystawia poradnia psychologiczno-pedagogiczna w związku z niepełnosprawnością dziecka, niedostosowaniem społecznym lub zagrożeniem niedostosowania społecznego. Niezależnie od podstawy wydania orzeczenia – po stronie przedszkola rodzi się obowiązek wdrożenia dla takiego dziecka kształcenia specjalnego.
Kto tworzy IPET?
Program tworzy zespół nauczycieli i specjalistów, którzy zajmują się lub będą zajmować dzieckiem. Zwykle pracą zespołu kieruje wychowawca grupy, do której dziecko należy. Jednak dyrektor placówki może wyznaczyć inną osobę, która będzie koordynowała pracę zespołu.
Ponadto, przedszkole ma obowiązek poinformować rodziców dziecka o planowanym terminie tworzenia programu, a także umożliwić mu aktywny udział w pracach zespołu. W razie potrzeby do pracy zespołu można zaangażować specjalistów z poradni psychologiczno-pedagogicznej (na wniosek dyrektora), a także inne osoby współpracujące z dzieckiem (na wniosek i za zgodą rodziców).
Do kiedy i na jaki okres tworzy się IPET
Przed stworzeniem Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego, zgodnie z rozporządzeniem, należy opracować wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania dziecka (WOPFU). Oba dokumenty należy sporządzić do dnia 30 września dla ucznia, który rozpoczyna przedszkole, szkołę lub etap edukacyjny. W przypadku ucznia co do którego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zostanie wydane w trakcie roku szkolnego lub ucznia, który zmieni szkołę w trakcie roku – IPET tworzy się w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez placówkę orzeczenia.
Program należy przygotować na czas, na jaki wydano orzeczenie, przy czym nie dłużej niż wynosi okres trwania etapu edukacyjnego.
Minimum dwa razy w roku należy przeprowadzić wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia z uwzględnieniem oceny efektywności programu. W trakcie roku dokument może być modyfikowany. W sytuacji weryfikacji programu i uznania, że nie spełnia on swoich założeń – dokonywanie w nim zmian jest wręcz wskazane.
Co powinien zawierać IPET?
Program ma za zadanie uwzględnić zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Celem jest dostosowanie kształcenia do indywidualnych, rozwojowych i edukacyjnych potrzeb oraz możliwości psychofizycznych dziecka.
Program powinien obejmować:
- Metody dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu wychowania w przedszkolu do indywidualnych potrzeb rozwojowych i możliwości umysłowych dziecka. W tym punkcie warto zawrzeć informacje o planowanych formach pracy z dzieckiem, w jaki sposób należy dostosowywać wymagania i materiały dydaktyczne do dziecka, w jakiej formie weryfikować wiedzę i umiejętności, kryteria jego oceny.
- Plan działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z dzieckiem (w tym w przypadku dziecka niepełnosprawnego).
- Zakres udzielania dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej z wymiarem proponowanych godzin.
- Zakres czynności mających za zadanie wspieranie rodziców dziecka oraz, w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi i innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny i dzieci.
- Spis zajęć rewalidacyjnych wraz ze wszystkimi innymi zajęcia, dobranymi ze względu na indywidualne potrzeby i możliwości psychofizyczne dziecka.
- Opis założeń współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami dziecka w realizacji zaplanowanych zadań.
