---

LIST Z INSPIRACJAMI OD NASZEJ PANI PSYCHOLOG– ku pokrzepieniu :)

Drodzy Rodzice i Dzieci!
W tych szczególnych dniach przesyłam moje wsparcie i życzliwe myślenie o Was oraz zachęcam do pozostania w domu.
Wiele skutecznych ćwiczeń sfery poznawczej, emocjonalnej, społecznej można przeprowadzić w zabawie oraz podczas codziennych czynności wynikających z Państwa rytmu dnia. Będą niezwykle cenne dla rozwoju Waszych pociech, ponieważ osadzone w znanej im, konkretnej, domowej rzeczywistości oraz przeżyte z osobami, które kochają.
Dziś przedstawiam Państwu propozycje wybranych zabaw do wykorzystania w domu, stymulujących rozwój myślenia u dzieci oraz stwarzających okazje do wspólnego spędzenia czasu.

Wybrane ćwiczenia trenujące MYŚLENIE:
Klasyfikacja:
-Co do czego służy? Dorosły wkłada do woreczka/pudełka różne przedmioty: np. mydło, pastę do zębów, skarpetki, grzebień, łyżkę, telefon. Dziecko losuje jeden przedmiot, a dorosły pyta: Do czego to służy?/co można z tym zrobić? Kiedy dziecko udzieli odpowiedzi dotyczącej typowego zastosowania przedmiotu, doceń jego wiedzę i pójdź krok dalej- uruchom wyobraźnię dziecka. Możesz dopytać: „A jak myślisz do czego jeszcze może służyć ten przedmiot? Wszystkie odpowiedzi są dobre. Możesz wymyślać różne pomysły”. Jeśli dziecko ma problem z podaniem pomysłu można dopytać „A w zabawie, co mogłoby to udawać?”. Doceniaj starania dziecka w wymyślaniu różnorodnych pomysłów (szczególnie, jeśli będą bardzo odbiegające od typowego myślenia o danym przedmiocie), nie oceniaj- daj przestrzeń, by ćwiczyło swoją kreatywność! A może któryś z nich okaże się wspaniałą inspiracją do późniejszej wspólnej zabawy?
-Co nie pasuje? Dorosły kładzie przed dzieckiem 3 przedmioty z jednej kategorii i 1 obiekt niepasujący np. szalik, czapka, rękawiczki i cytryna. Prosi dziecko, aby wskazało, co nie pasuje w tym zestawie. Można też poprosić o uzasadnienie : „A jak myślisz, czemu to nie pasuje?”. Następnie podajecie dziecku kolejną „zagadkę” z nowym zestawem przedmiotów, które są w Waszym domu.
-Zabawa w kategorie. Dorosły i dziecko wybierają pierwszą kategorię, której elementy będą wymieniać z pamięci (np. pojazdy, zwierzęta, owoce, warzywa, co może być słodkie/ słone/ mokre, itd). Naprzemiennie rzucajcie do siebie piłkę/misia/dowolny przedmiot i podawajcie po jednym przykładzie z wybranej kategorii. Pilnujcie, aby się nie powtarzać. Po chwili (lub po wyczerpaniu pomysłów) następuje zmiana kategorii.
-Tworzenie kolekcji. (Klasyfikacja ze względu na funkcję) Dorosły rozsypuje przed dzieckiem różnorodne przedmioty/obrazki z różnych kategorii. Prosi dziecko, by pogrupowało je w poszczególne kategorie np. owoce, zabawki, ubrania, sztućce, przybory do pisania. Można zadać pytanie: Co łączy te przedmioty?
W wariantach tego ćwiczenia można jako materiał treningowy zastosować np. skarpetki w różnych kolorach i wzorach (Klasyfikacja ze względu na kolor/deseń-Polecenie dla dziecka: „Ułóż w stosiki skarpetki białe, na drugi stosik skarpetki czarne, na kolejny skarpetki w paski, na kolejny skarpetki w kropki), posiadane w domu owoce i warzywa, rodzaje zabawek, sztućce i inne przybory kuchenne, części garderoby itp.
-Co do siebie pasuje? (Pomieszczenia). Wykorzystajcie przestrzeń. W pokoju Waszej zabawy połóż przed dzieckiem kilka charakterystycznych przedmiotów, które w Waszym domu można spotkać w np.: kuchni, łazience, salonie, pokoju dziecięcym, sypialni. Zadanie dziecka polega na nazywaniu poszczególnych przedmiotów, powiedzeniu w jakim pomieszczeniu zazwyczaj można je znaleźć, a następnie pojedynczym odnoszeniu przedmiotu do właściwego pomieszczenia.
-Połącz w pary. To ćwiczenie trenuje umiejętność różnicowania oraz grupowania przedmiotów ze względu na ich przynależność. Połóż przed dzieckiem wymieszane przedmioty, np.: szalik, łyżkę, czapkę, wiaderko, bucik, pastę do zębów, łopatkę, widelec, szczoteczkę, sznurowadło. Zapytaj dziecko: „Co może do siebie pasować? Dobierz pary.” Zadaniem dziecka będzie stworzenie odpowiednich par przedmiotów, które na co dzień ze sobą funkcjonują (szalik-czapka, łyżka-widelec, bucik-sznurowadło, szczoteczka-pasta do zębów, wiaderko-łopatka).

Podczas zabaw, możecie oczywiście zamieniać się rolami, tak by dziecko miało okazję do stworzenia „zagadki” dla Was. Dzieci uwielbiają takie sytuacje! Życzę Państwu wielu wspaniałych chwil spędzonych z Waszymi dziećmi, a przy tym wielu szans na okazanie i doświadczenie czułości w gronie najbliższych.
Z najserdeczniejszymi życzeniami,
Agnieszka Korneluk

---

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY PSZCZÓŁKI (6 LATKI):

A może poćwiczyć język, wzbogacić słuch fonematyczny – brzmi poważnie, ale wcale nie jest takie trudne

Niby rebus- W tej zabawie przyda nam się tablica lub szary papier. Dziecko lub rodzic rysuje obrazki, których pierwsze głoski stworzą wyraz, np. dziecko rysuje dłoń, oko, miskę -> hasło: dom. Kto odgadnie hasło, rysuje następną zagadkę. Przy okazji – to doskonały trening słuchu fonematycznego. Dodatkowo łatwo modyfikować zasady, proponując, by hasło tworzyły głoski w wygłosie, pierwsze lub ostatnie sylaby, itp..
Wojna słów – antonimy Zasada jest bardzo prosta – jedna osoba mówi głośno przymiotnik, a druga – odpowiada jego antonim (przeciwieństwo). Np. wysoki-niski, gruby- chudy, stary-młody, itp.

---

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY STOKROTKI ( 4- latki):
Wszystkim, którzy troszczą się o przygotowanie dziecięcych rączek do nauki pisania proponujemy kilka technik – zabaw plastycznych:

– przeplatanie papieru;
– origami;
– kreślenie wzorów na tacy z kaszą/ryżem;
– modelowanie w glinie lub masach plastycznych;
– tworzenie obrazów za pomocą nasion, mąki, kasz, kolorowej soli;
– wylepianki kulkami z bibuły;
– kalkowanie;
– perforowanie papieru (dziurkowanie po śladzie pinezką lub specjalną igiełką);
– wycinanie;

---

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY MOTYLKI (3, 4- latki):

1. Na miły początek proponujemy wykonanie cieczy nienewtonowskiej. Wszystko czego potrzebujemy znajdziemy, nawet w tak ciężkich czasach w swoich domach.
Potrzebujemy:
– najlepiej przezroczystego pojemnika
– skrobi ziemniaczanej
– wody
Wykonanie:
Mieszamy ze sobą skrobię i wodę w stosunku 1:1 i gotowe. (jeśli masa nie będzie spełniać swojej funkcji należy prawdopodobnie dodać odrobinę mąki ziemniaczanej).
Zastosowanie:
Kiedy delikatnie wkładamy rękę lub zabawkę w masę- ta opływa , przelewa się między dłońmi, ścieka. Kiedy spróbujemy uderzyć w nią łyżeczką/pięścią- będzie stawiała opór. Ściskając ją w dłoni będziemy mieć do czynienia z ciałem stałym, które po otwarciu ręki wypłynie nam miedzy palcami.
Miłych eksperymentów i świetnej zabawy.
2. Wiosenne motyle, pszczoły- zabawa plastyczna
Do wykonania potrzebujemy: rolki po papierze toaletowym, farb lub flamastrów, kolorowego papieru, kleju
Wykonanie : Rolki malujemy farbą. W czasie kiedy rolka wysycha wycinamy skrzydełka, czułki i okrągłe buzie na których dorysowujemy oczy. Kiedy rolka wyschnie przyklejamy wszystkie elementy.

---

ZABAWY LOGOPEDYCZNE:

Język jest najbardziej ruchliwym narządem mowy, przy jego udziale powstają prawie wszystkie spółgłoski; dużą rolę odgrywa przy wymowie samogłosek.
Aby urozmaicić ćwiczenia można posmarować dziecku wargi, np. czekoladą lub dżemem, aby dziecko mogło „wymyć” je językiem; lub nasypać na talerzyk trochę płatków kukurydzianych, a dziecko ma zebrać je posługując się tylko językiem lub wylać na talerzyk jogurt, a dziecko udając kotka ma zjeść go (zlizać) językiem.

---

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY GWIAZDKI (4 latki):
Drodzy Rodzice,
w tym tygodniu mieliśmy w przedszkolu rozmawiać o pogodzie marcowej; o dostrzeganiu zmian zachodzących w przyrodzie przed zbliżającą się wiosną; o kojarzeniu zjawisk atmosferycznych
z porami roku.
Proponujemy naukę poprzez zabawę w domu:
– uczestniczenie dzieci w samodzielnych zabawach w teatr z wykorzystaniem różnych akcesoriów, np. dostępnych w domu czy w kuchni, tj. łyżki drewniane, maskotki, pacynki, itp.
– zabawy badawcze inspirowane wierszem Bożeny Formy „Marcowe kaprysy”.
– zabawa plastyczno- techniczna „ Wesołe chmurki”- wycinanie z papieru i kolorowanie sylwet chmur.
– Zabawy o charakterze matematycznym połączone z doskonaleniem umiejętności wycinania „ Kropelki”- wycinanie sylwet kropelek deszczu po linii i ich liczenie.
– Zabawa naśladowcza „Prognoza pogody” – utrwalanie znaczenia różnych symboli pogody; poszerzanie zasobu słownictwa związanego z pogodą; rozwijanie umiejętności mówienia pełnymi zdaniami.
– zabawa plastyczna „ Kalendarz pogody”- zrobienie kartoników z symbolami pogody i naklejanie we właściwe miejsce „Kalendarza”
– Zabawa „Marcowe ubranie”- wyszukiwanie i wycinanie z gazetek reklamowych zdjęć przedstawiających części garderoby które mogą być noszone aktualną pora roku, utrwalanie ich nazw.

---

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY SOWY:

1. TERAPIA RĘKI – czyli ćwiczenia usprawniające sprawność manualną.
1. Upieczcie razem ciasto :) (najlepiej takie, które trzeba zagniatać)
2. Domowy przepis na masy do zabawy:
-PUCHOLINA : płyn do kąpieli + mąka ziemniaczana
– ŚNIEG: pianka do golenia + mąka ziemniaczana
– PIASEK KINETYCZNY: oliwka dla dzieci + mąka kukurydziana.
UWAGA ! Może być brudno, więc odpowiednio przygotuj miejsce na zabawę (zwiń dywan, rozłóż ceratę na stole).

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY „ŻABKI” (5 latki) – cz. 1

1. Zachęcamy do wspólnego obejrzenia filmu „Dlaczego warto segregować śmieci?” oraz rozmowy na jego temat.
Pytania pomocnicze do rozmowy na temat filmu:
• Dlaczego warto segregować śmieci?
• Do jakich pojemników należy wrzucać papier, plastik, szkło?
• W jaki sposób możemy zmniejszyć produkcję śmieci?
Link do filmu:
https://www.youtube.com/watch?v=nM0mH4FU0iE
2. Posegregujcie śmieci razem z Rybką Mini Mini:
https://www.miniminiplus.pl/rybka-minim…/…/segregacja-smieci
3. Wykonajcie wspólnie COŚ z recyklingu ? – wykonane prace przynieście, gdy wrócimy do przedszkola – zorganizujemy wystawę!
4. „Słowo na literkę” – poszukajcie słów, które rozpoczynają się na daną literkę.
http://pisupisu.pl/przedszkole/slowo-na-literke
5. Utrwalcie znajomość podstawowych figur geometrycznych (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt) oraz stwórzcie wspólnie pracę pt. „Wiosna z figur geometrycznych” wykorzystując do tego wycięte z kolorowego papieru różnej wielkości figury geometryczne. Wykonane prace przynieście, gdy wrócimy do przedszkola – zorganizujemy wystawę!
Polecamy także gry edukacyjne dla przedszkolaków na stronie internetowej http://pisupisu.pl/ zakładka PRZEDSZKOLE

——————————————————————————————————————–

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY MISIE (6 latki)

Macie Państwo, w czym wybierać :)
I obiecujemy – nie opuścimy Was również w kolejnych dniach!
Trzymajcie się dzielnie i zdrowo!

URZĄDZAMY TEATRZYK:

1. Teatrzyk kukiełkowy
Najprostsze do wykonania dla dzieci będą postaci namalowane na kartce czy tekturze, wycięte i przyklejone do patyczka. Poprośmy dzieci o samodzielne przygotowanie sylwet. Do domowego teatru można również zaangażować lalki, maskotki czy jakiekolwiek inne ulubione zabawki.
2. Teatrzyk cieni
Rekwizytami w tej zabawie mogą być szablony bohaterów z teatrzyku kukiełkowego i latarka. Warunki, jakie muszą zostać spełnione, to ciemność w pokoju. Tłem spektaklu może kawałek ściany.
3. Teatrzyk pantomima
Najprostsza w przygotowaniu forma teatrzyku. Rekwizytem jest ciało, aktor odgrywa role nie używając głosu, tylko mowy ciała i gestu.

GRY PLANSZOWE INACZEJ:

1.Kółko i krzyżyk
Gra, do której naprawdę nie potrzeba wiele . Wystarczy zebrać kilka nakrętek ,namalować symbole i gra gotowa!
2. Kamykowe opowieści
Wystarczy niewielki woreczek i kilka kamyków z namalowanymi na nich wzorami. Zabawa polega na losowaniu obrazka i opowiadaniu bajki. Pierwsza osoba zaczyna bajkę wplatając w nią symbol, kolejna dopowiada dalszą część zgodnie z tym co wylosowała na kamyku.
3. Planszówka
Do wykonania gry planszowej z zadaniami i zagadkami potrzebne będą:
• biała kartka z bloku technicznego A3
• 2 kartki z bloku technicznego w kolorze fioletowym i niebieskim
• nożyczki
• ołówek
• pisaki
• puzzle – choć niekoniecznie, można zrobić kwadratowe, okrągłe czy innego kształtu pola na planszy
Niebieską i fioletową kartkę porozcinałam na małe prostokąty. Na fioletowych kartach umieściłam zagadki, natomiast na niebieskich zadania. Zrobiłam po 10 kart z obu kategorii, ale spokojnie można zrobić więcej, albo dorobić ich z czasem, żeby gra nie stała się nudna. Wykorzystałam zagadki z książki, którą posiadamy, natomiast zadania wymyśliłam. Jeśli nie macie pomysłu na zagadki i zadania poniżej macie nasze propozycje:

ZAGADKI:
1. Uszka ma długie, marchewkę chrupie, kica po zielonej łące. Tylko nie myl go z zającem – KRÓLIK
2. Kto silniejszy słoń czy mysz? A kto gorzej skoczy wzwyż? – SŁOŃ
3. Kiedy deszcz pada szybko go rozkładasz – PARASOL
4. Po deszczu, po ulewie barwny łuk na niebie – TĘCZA
5. Mam nogi, ale nie chodzę, stoję na podłodze, a inni siadają na mnie. Bez obaw nic mi się nie stanie – KRZESŁO
6. Kulę się w norce pod płotek, nie chcę spotkać się kotem. Nawet mi serka nie trzeba, wystarczy skórka chleba – MYSZ
7. Na grzbiecie kolce stroszy, ale gdy ktoś go spłoszy ten wędrowniczek mały w kulkę zwija się cały – JEŻ
8. Na wsi jest piejący budzik, do wstawania woła ludzi. Zwykle od bladego świtu słychać głośne kukuryku – KOGUT
9. Rudy, puszysty ogonek, uszy czujnie postawione. Lubi orzechy, żołędzie, w zimie głodna nie będzie – WIEWIÓRKA
10. Pajęczyna mocna, prawie niewidoczna. Zaraz w jego sieci jakiś owad wleci – PAJĄK

ZADANIA:
1. Zrób 3 przysiady
2. Podskocz 3 razy na jednej nodze
3. Zaśpiewaj piosenkę
4. Pokaż 3 przedmioty koloru zielonego
5. Wymień 3 postacie z bajki AUTA
6. Wymień 3 warzywa
7. Powiedz wierszyk
8. Narysuj trójkąt i koło
9. Policz do 15
10. Zatańcz krótki taniec

MIŁEJ ZABAWY!

—————————————————————————————————————-

Drodzy Rodzice, jesteśmy z Wami :)

Śledźcie nasz profil oraz stronę internetową! Będziemy zamieszczać propozycje zabaw przygotowane specjalnie przez naszych nauczycieli do wykorzystania w domu :)

INSPIRACJE EDUKACYJNE OD PAŃ Z GRUPY KRASNOLUDKI:

1.Bazie- wydzieranka z gazety.
Na białej kartce malujemy brązową farbą lub kredkami gałązki, pozostawiamy do wyschnięcia. Następnie z gazety (najlepiej czarno- białej wydzieramy bazie i naklejamy na gałązki.

——————————————————————————————————————–

Zabawy z muzyką- Muzykoterapia

Ma na celu uspokojenie emocji negatywnych oraz pobudzenie tych pozytywnych. Muzyka daje uczucie odprężenia psychicznego i fizycznego, obniża lęk, agresję pozwalając przywrócić dziecku wewnętrzną równowagę.

Formy aktywności muzycznej:
• ruch przy muzyce np. ilustrowanie tekstu piosenki ruchem, gestami
• śpiew i ćwiczenia mowy- uwrażliwianie na rytm, melodię, tempo utworu

• zabawy rytmiczne np. odtwarzanie rytmu piosenki poprzez klaskanie, tupanie
• gra na instrumentach
• ekspresja twórcza np. łączenie muzyki z aktywnością plastyczną
• percepcja muzyki- ćwiczenia słuchowe

 

Zabawy plastyczne

    Aktywność plastyczna daje dziecku możliwość rozwoju wyobraźni, kreatywności. Dodatkowo wycinanie, malowanie, lepienie, tworzenie kompozycji typu Collage przyczynia się do rozwijania sprawności manualnej dzieci. Dlatego warto stwarzać dzieciom okazje do tworzenia własnych „dzieł”, wykorzystując różnorodne materiały i techniki dla rozbudzania ich zainteresowań, a być może talentów. Ponadto w czasie takiej zabawy uwolnią się pozytywne emocje oraz poczucie rozluźnienia.

 

Przykładowe techniki plastyczne na zabawy z dziećmi :

-malowanie palcami

wyklejanie z plasteliny

-lepienie z masy solnej

-rysowanie świecą

-stemplowanie

-konstruowanie z papieru

-frotaż (odciskanie faktur na papierze)

-malowanie na szkle

-wydrapywanki

i wiele innych

 

 

Ćwiczenia oddechowe

    Ćwiczenia oddechowe mają za zadanie usprawnianie aparatu oddechowego, w skutek czego zwiększa się objętość płuc, wzmacniają się mięśnie oddechowe, różnicuje wdech i wydech. Istotnym rezultatem prowadzenia ćwiczeń oddechowych jest uzyskanie ogólnego rozluźnienia (relaksacji). Ćwiczenia te należy stopniować: od łatwych, do coraz trudniejszych, połączonych np. z elementami gimnastyki całego. Miejmy na uwadze fakt, iż każde dziecko będzie wykonywało ćwiczenia inaczej- zgodnie ze swoimi możliwościami, wynikającymi z indywidualnego rytmu oddechu, innej pojemności płuc dziecka.

 

    Przykładowe ćwiczenia oddechowe:

• Wąchanie kwiatów, zapachów, potraw, kosmetyków.

• Dmuchanie na kolorowe piórka zawieszone na nitce;  

• Dmuchanie na różne zabawki pływające w wodzie; dmuchanie na wiatraczek, dmuchanie na piłeczkę pingpongową, która ma trafić do celu

• Zdmuchiwanie płatków śniegu, listków, papierków, piórek z różnych powierzchni

• Zabawy ze słomką: przenoszenie kawałków papieru (poprzez zasysanie) z jednego miejsca do drugiego, robienie baniek w kubku z wodą

• Zdmuchiwanie świecy

• Zabawa w łapanie gwiazdek

• Utrzymywanie oddechem przedmiotów w powietrzu np. bańki, piórka;

• Puszczanie baniek mydlanych, nadmuchiwanie balonów, dmuchanie w grające zabawki: flet, gwizdek;

 

  Zabawa w ciszę

Kształtowanie umiejętności zachowywania ciszy, rozmowy szeptem, porozumiewanie się gestem zamiast słowem, nasłuchiwanie odgłosów z otoczenia, pozwoli uświadomić dziecku, iż można mówić spokojnym, umiarkowanym tonem. Dodatkowo zadbamy o higienę głosu oraz możliwość rozładowania napięcia.

 

Przykłady zabaw:

-„Król ciszy”- dzieci siedzą w kręgu, jedna osoba chodzi i wybiera dziecko, które siedzi najciszej

-Wsłuchiwanie się w szmer deszczu, śpiew ptaków, nagrania dźwięków natury lub własny oddech.

-„Głuchy telefon”- przekazywanie hasła szeptem

– Przytulnie, głaskanie lalek, misiów i innych maskotek przy spokojnej muzyce

 

Niewątpliwie można stwierdzić, iż ćwiczenia relaksacyjne są bardzo dobrym rozwiązaniem zarówno dla dorosłych jak i dzieci. Dla najmłodszych stanowią źródło radości i zabawy, pozwalają zniwelować stres oraz poprawić koordynację. Relaks i odprężenie jest niezbędne, aby dziecko prawidłowo się rozwijało. Zatem stosujmy relaksację w domu i przedszkolu.

 

Literatura:

1. M. Bogdanowicz, Rymowanki- przytulanki, Gdańsk 2002.

2. R. Portman, E. Schneider, Zabawy na odprężenie i koncentrację , Kielce 2004.

3.E. Konieczka, Techniki relaksacyjne jako działania wspomagające rozwój dziecka, w:Nauczyciel i Szkoła 3-4 (20-21), 2003.

 

 

Joanna Semeniuk-Czubacka

ETAPY ROZWOJU DZIECKA

Na podstawie literatury z psychologii rozwojowej i wychowawczej można wyróżnić następujące etapy rozwoju dziecka:

1. okres prenatalny – od poczęcia do narodzin

2. okres wczesnego dzieciństwa (podokres wieku niemowlęcego i poniemowlęcego) – od narodzin do3 r.ż.

3. okres średniego dzieciństwa – wiek przedszkolny od 4 do 6 r.ż.

4. okres późnego dzieciństwa – wiek szkolny od 6/7 do 10-12 r.ż.

5. okres adolescencji (podokres wczesnej adolescencji, tj. wiek dorastania i podokres późnejadolescencji, tj. wiek młodzieńczy) – od około 10/12 do około 20/23 r.ż.

Rozwój w okresie niemowlęcym

Według przyjętych w Polsce podziałów, wiek niemowlęcy przypada na czas od narodzin do 18 miesiąca życia. Pierwszy okres adaptacji do nowego środowiska nazywa się okresem noworodkowym i najczęściej przyjmuje się, że trwa pierwsze cztery tygodnie życia. W tym czasie dają się zaobserwować znaczące przemiany, które pozwalają dziecku na coraz lepsze dostosowanie się do nowego otoczenia. W tym niedługim czasie dziecko z istoty całkowicie zależnej od osób sprawujących nad nim opiekę staje się istotą, która potrafi samodzielnie poznawać otaczającą rzeczywistość. Stan noworodka najczęściej oceniany jest po porodzie według 10-punktowej skali Apgar. Wyniki na tej skali mogą być wskaźnikiem dalszego rozwoju dziecka. Pierwszym ważnym zadaniem rozwojowym dziecka jest życie poza organizmem matki. W okresie niemowlęcym widoczne zmiany dotyczą rozwoju psychoruchowego, którymi rządzi prawo rozwoju cefalokaudalnego (rozwój postępuje od części głowowej – ruchy gałek ocznych, dowolne ruchy mięśni szyi – następnie rozwija się część tułowia – ruchy rąk, ruchy tułowia, a na końcu nożna – dowolne ruchy nóg, chodzenie) i proksymodystalnego (zmiany postępują w kierunku od osi podłużnej ciała na boki, czyli najpierw rozwijają się mięsnie położone blisko kręgosłupa, następnie mięśnie ramion, przedramion dłoni i palców). ednym z głównych osiągnięć dziecka w tym okresie rozwojowym jest pionizacja ciała oraz opanowanie umiejętności samodzielnego przemieszczania się. Niezwykle ważnym osiągnięciem w zakresie manipulacji jest opanowanie dowolnego chwytania i wypuszczania przedmiotów oraz opanowanie charakterystycznego tylko dla ludzi chwytupęsetkowego. Pod koniec wieku niemowlęcego można zaobserwować u dziecka bogaty repertuar emocji: zadowolenie, niezadowolenie, wstręt, strach, gniew. Niezwykle ważnym wydarzeniem dla prawidłowego rozwoju społeczno-emocjonalnego dziecka, które rzutuje na dalsze życie jednostki, jest nawiązanie ufnego przywiązania do opiekunów (głównie matki). Doświadczenie przez dziecko bezpiecznego przywiązania we wczesnym dzieciństwie wpływa na wyższy poziom kompetencji poznawczych i społecznych tych dzieci w późniejszym okresie życia w porównaniu z dziećmi, które takich relacji nie doświadczyły.

Rozwój w okresie przedszkolnym

Na okres przedszkolny przypada czas zakończenia zmian zapoczątkowanych w poprzednim okresie oraz osiągnięcie przez dziecko m.in.:

• znacznego udoskonalenia rozwoju ruchowego (głównie motoryka mała) – warunek osiągnięcia gotowości do nauki pisania;

• samodzielności i automatycznego wykonywania podstawowych czynności (jedzenie, ubieranie się itp.);

• opanowania mowy – poprawność gramatyczna i artykulacyjna;

• udoskonalenia analizy i syntezy spostrzeżeniowej – rozwój pisania i czytania;

• dowolności procesów poznawczych – zdolności ukierunkowania uwagi zgodnie z poleceniem, odtwarzania na żądanie wierszyków, treści piosenek itp., doprowadzania czynności do końca, nastawienie na cel, zdolności do podejmowania zadań;

• świadomości własnej niewiedzy;

• zdolności budowania wyobrażeń na temat własnego „ja” – odzwierciedlenie opinii dorosłych. Pojawiają się pierwsze standardy stanu idealnego np. co to znaczy być „grzecznym dzieckiem”;

• identyfikacji z własną płcią;

• stadium moralności heteronomicznej – charakteryzuje działania nakierowane na unikanie kary oraz podporządkowanie władzy autorytetów. W stadium tym dominuje egocentryczny punkt widzenia, w którym nie bierze się pod uwagę potrzeb innych osób oraz nie zdaje sobie sprawy z tego, że różnią się one od potrzeb własnych;

• zwiększania dystansu wobec rodziców, poddawania się wpływowi innych osób dorosłych i rówieśników – uspołecznianie dziecka;

• zdolności do współdziałania – podporządkowywania się zewnętrznym ograniczeniom o samodzielności w nawiązywaniu kontaktów;

• pierwsze próby przyjmowania cudzego punktu widzenia;

• uwzględniania intencji przy ocenie moralnej;

Dziecko kończąc okres przedszkolny stopniowo zdobywa kontrolę nad własnym zachowaniem, potrafi nawiązać współpracę z rówieśnikami oraz osiąga gotowość do podjęcia nauki w szkole. Główną formą aktywności dziecka w wieku przedszkolnym jest zabawa. Przechodzi ona od form zabawy indywidualnej ku zespołowej. Najczęstszymi rodzajami zabaw dzieci w wieku przedszkolnym są zabawy tematyczne oraz konstrukcyjne. Aktywność twórcza jest również jednym z wyznaczników rozwoju dziecka w okresieprzedszkolnym. Wyraża się poprzez różne formy, jedną z preferowanych jest rysunek, będący jednocześnie formą ekspresji dla dziecka. Można rozróżnić rozwój kolejne fazy rozwoju rysunku dziecka w wieku przedszkolnym: bazgrotę, poszukiwanie schematu, stadium stereotypowego (geometryzacja) i udoskonalonego schematu.

Ponadto według J. Piageta rozwój myślenia u dzieci w wieku od 2 do 7 roku życia znajduje się w  stadium przedoperacyjnym (inteligencji reprezentującej). Cechuje je:

• myślenie konkretno-wyobrażeniowe (za pomocą obrazów), intuicyjne i impulsywne

• myślenie transdukcyjne – „od szczegółu do szczegółu” – dziecko „rozumuje przez podobieństwo” – porównując poszczególne przypadki, podobne pod pewnym względem, dochodzi do wniosku, że są one podobne pod wszelkimi względami

• intensywny rozwój języka

• rozwój pojęć

• przyswajanie znaków i symboli (patyk jako łyżka, banan jako telefon)

• rozumowanie oparte na zdarzeniach zewnętrznych (a nie na operacjach logicznych), które cechuje:

  • nieodwracalność – brak zdolności przekształceń

  • egocentryzm – tok rozumowania, w którym dziecko stawia siebie w centrum świata

  • centracja – skupienie na jednym aspekcie rzeczywistości

  • animizm – ożywianie przedmiotów

  • artyficjalizm – myślenie dziecięce polegające na tym, że wszystko na świecie jest przez kogoś wykonywane/wykonane np. „Wiatr to dmuchający człowiek”

  • antropomorfizm – nadawanie niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp. cech ludzkich i ludzkich motywów postępowania

  • sprawiedliwość immanentna – myślenie, że każde złamanie zasad czy reguł musi pociągać za sobą karę

• interioryzacja – przekształcanie czynności faktycznych w umysłowe, którego przejawami są:

  • odroczone naśladownictwo – naśladowanie nieobecnych przedmiotów i zdarzeń

  • zabawa symboliczna – np. klocek zastępuje samochód

  • wyobrażanie sobie – wywoływanie obrazów umysłowych przeszłych doświadczeń i przedmiotów

  • mowa wewnętrzna – mowa egocentryczna oraz mowa uspołeczniona

• kształtująca się zdolność do przewidywania przyszłości

Młodszy wiek szkolny

Młodszy wiek szkolny czy inaczej wiek szkolny charakteryzuje się radykalnymi zmianami w sytuacji życiowej dziecka, które rozpoczyna naukę w szkole. Podejmuje ono stałe obowiązki, a to jak się z nich wywiązuje podlega ocenie. Zwiększa się samodzielność dziecka, a relacje społeczne stają się bardziej rozbudowane i złożone. Dziecko zaczyna przynależeć do różnych środowisk w szkole oraz poza nią. Obowiązują w nich różne normy współżycia i konieczność podjęcia różnych ról. Podsumowując ten okres rozwojowy można wskazać:

• rozwój fizyczny jest powolny, ale stały, zmiany nie są tak spektakularne, obserwuje siędoskonalenie i wzrost szybkości i precyzji ruchów;

• czynności umysłowe charakteryzuje odwracalność, wzrasta zdolność do logicznego zapamiętywania materiału oraz wykorzystywania innych efektywnych strategii zapamiętywania, dla bogacenia się wiedzy znaczenie ma opanowanie mowy pisanej, a także wzrost świadomości językowej;

• dziecko potrafi kontrolować już swoje reakcje emocjonalne;

• w relacjach społecznych zauważa się coraz mniej związków o charakterze przywiązaniowym do rodziców, zmienia się natomiast ilość i jakość relacji z rówieśnikami, coraz powszechniejsza staje się przyjaźń, która jest bardziej trwała i trwa dłużej; na ten etap życia dziecka przypada kulminacja w zakresie segregacji płciowej podczas zabaw grupowych;

Literatura:

1. Bee H., Psychologia rozwoju człowieka,Zysk i S-ka,Poznań 2004.

2. Harwas – Napierała B., Trempała J., Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2.,  wyd. PWN, Warszawa 2010.

3. Piaget, J. Studia z psychologii dziecka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

" Literatura a komfort psychiczny dziecka".

WARTO CZYTAĆ…

(…) Codzienne czytanie dziecku dla przyjemności jest czynnością prawdziwie magiczną zaspokaja bowiem wszystkie potrzeby emocjonalne dziecka, znakomicie wspiera jego rozwój psychiczny, intelektualny  i społeczny, jest jedną z najskuteczniejszych strategii wychowawczych, a przy tym przynosi dziecku ogromną radość i pozostawia cudowne wspomnienia. Ale to jeszcze nie koniec atutów głośnego czytania. Czynność ta jest łatwa, nie wymaga od nas, dorosłych, szczególnego przygotowania, jest przyjemna i inspirująca także dla czytającego, nic nie kosztuje, gdy korzystamy z biblioteki czy wymieniamy książki z innymi rodzicami, lub jest niedroga, gdy zaopatrujemy się w tanich księgarniach albo na wyprzedażach. (….)

(…)Zacznijmy od korzyści z głośnego czytania dla zdrowia emocjonalnego
dziecka. (…) Dziecko, któremu codziennie czytamy, czuje się ważne i kochane. Buduje to jego mocne poczucie własnej wartości – wewnętrzną siłę 
i wiarę w siebie, które wpłyną na jakość jego życia co najmniej tak znacząco jak zdrowy kręgosłup czy zdrowe oczy. Codzienne głośne czytanie buduje mocną więź między rodzicem 
i dzieckiem. Więź z najbliższą osobą jest jedną z najważniejszych potrzeb rozwojowych dziecka, warunkiem, by mogło wyrosnąć na zdrowego emocjonalnie i dojrzałego człowieka. Jeżeli rodzice nie znajdują czasu dla dziecka, przedkładając nad jego potrzeby swą karierę, zarobkowanie lub własne przyjemności, nieświadomie narażają całą jego przyszłość. Brak więzi z rodzicami w dzieciństwie jest niemal gwarancją ogromnych życiowych problemów, natomiast mocna i zdrowa więź z nimi daje na całe życie silny fundament oraz osłonę przed złymi wpływami, na które dziecko będzie odporniejsze, mając pewność rodzicielskiej miłości i czerpiąc z bogatych zasobów własnego intelektu i wiedzy, zdobytych dzięki czytaniu. (…)

(…) Kolejną grupę dobrodziejstw płynących z głośnego czytania dziecku stanowią korzyści językowe i umysłowe, które zresztą ściśle się łączą. 
Co jest najlepszą wizytówką każdego człowieka? Jego język. Używanie bogatego i pięknego języka, umiejętność prowadzenia ciekawej konwersacji, łatwość publicznego wypowiadania się w sposób jasny, logiczny 
i obrazowy to atuty w życiu społecznym nie do przecenienia. (…) 

Powyższe cytaty pochodzą z książki Ireny Koźmińskiej i Elżbiety Olszewskiej „Wychowanie przez czytanie” wydanej przez Świat Książki.

________________________________________________________________________

KILKA SŁÓW O METODZIE RUCHU ROZWIJAJACEGO WERONIKI SHERBORNE

„(…) wszystkie dzieci mają dwie podstawowe potrzeby: potrzebują czuć się we własnym ciele, jak w domu, oraz umieć nawiązywać relacje”

Weronika Sherborne, 1990

    Metoda Ruchu Rozwijającego, zwana w Wielkiej Brytanii „Developmental movement”, została stworzona przez Weronikę Sherborne. Na gruncie polskim zaczęła być stosowana w latach 80. Fundamentem metody jest założenie, że potrzeba ruchu jest jedną z podstawowych potrzeb dziecka. Za pomocą ruchu, człowiek wyraża swoje emocje, nawiązuje kontakt z drugim człowiekiem oraz otaczającą go rzeczywistością. Metoda stosowana jest w celu wspomagania rozwoju psychoruchowego dzieci a także terapii osób z deficytami intelektualnymi czy też fizycznymi.

Jak wiadomo okres przedszkolny jest szczególnie istotny dla kształtowania prawidłowego rozwoju motorycznego dziecka. Aktywność ruchowa wzmacnia organizm, kształtuje oraz usprawnia układ ruchowy i nerwowy. Badania dowodzą, iż udział w zajęciach Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne wpływa korzystnie na rozwój emocjonalny, społeczny, poznawczy i ruchowy dziecka.

Genialność metody Weroniki. Sherborne polega na jej prostocie i naturalności. Proponowane ćwiczenia wywodzą się z naturalnych potrzeb dziecka, które są zaspakajane w kontakcie z dorosłymi w trakcie tak zwanego „baraszkowania”. W atmosferze radosnej zabawy dzieci mają możliwość zaspokojenia potrzeby ruchu, odprężenia, ekspresji oraz tworzenia.

Podczas zajęć dąży się, aby dziecko poprzez kreatywny ruch rozwinęło świadomość własnego ciała, przestrzeni i działania w niej oraz dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu.Metoda ta pozwala dzieciom poznać swoje ciało, uczy kontrolować jego ruchy, ułatwia również nawiązywanie kontaktów oraz uczy empatii. Dzięki tym ćwiczeniom dzieci czują się swobodnie i nie obawiają się otoczenia. Stają się mniej zahamowane i bardziej otwarte na sytuacje problemowe.

Wyróżnia się następujące grupy ćwiczeń wspomagających rozwój dziecka:

ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała,

Odgrywają one fundamentalne znaczenie gdyż to właśnie poznanie własnego ciała oraz umiejętność kontrolowania jego ruchów jest podstawową potrzebą każdego człowieka i jest niezbędna do utrzymania pełnej równowagi. W rozwoju wiedzy o własnym ciele możemy wyróżnić takie etapy jak: wyczuwanie własnego ciała, nazywanie jego części, utrwalanie wiedzy o naszym ciele. Na tej podstawie wykształca się świadoma kontrola ciała i jego ruchów. Partie ciała, które powinny być poznane jako pierwsze to: stopy, kolana, uda, nogi. Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała są to ćwiczenia polegające przede wszystkim na tzw. „wyczuwaniu”. Wyróżnia się tutaj ćwiczenia na:

– wyczuwanie brzucha, pleców, pośladków,

– wyczuwanie rąk i nóg,

– wyczuwanie twarzy,

– wyczuwanie całego ciała. ćwiczenia pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu,

Są to ćwiczenia ściśle związane z poprzednią grupą. Zaczynamy zawsze od bliskiego kontaktu z podłogą, po czym przechodzimy do ćwiczeń na wyższych poziomach. Aktywności te umożliwiają dziecku poznanie otoczenia, dzięki czemu może czuć się w nim swobodnie i nie obawiać się go. To z kolei rodzi u niego pewność siebie i ułatwia nawiązywanie kontaktów. ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą,

Ćwiczenia te polegają na zdobywaniu i wymianie wspólnych doświadczeń podczas zajęć ruchowych. W tych ćwiczeniach partner „bierny” jest pod opieką osoby „aktywnej”. Aktywności tego rodzaju pozwalają na wzajemne poznanie się partnerów, a zwłaszcza swojej siły. Są one przede wszystkim dobrą zabawą stwarzającą możliwość ujścia nagromadzonych emocji i napięć.

Ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu dzieli się na cztery grupy:

-ćwiczenia „z”

To takie ćwiczenia ruchowe, w których jeden z partnerów jest bierny, drugi zaś aktywny i opiekuńczy względem niego.

– ćwiczenia „przeciwko”

To ćwiczenia ruchowe, których celem jest uświadomienie uczestnikom ich własnej siły przez współdziałanie z partnerem. Te ćwiczenia powinny być pozbawione agresji.

-ćwiczenia „razem”

To takie ćwiczenia ruchowe, które wymagają jednakowego zaangażowania partnerów. Ćwiczenia te prowadzą do wytworzenia harmonii i równowagi. ćwiczenia twórcze

Ćwiczenia z tej grupy pozwalają nawiązywać i pogłębiać stosunki międzyludzkie, poznawać sytuacje, których ćwiczący mógłby nie doświadczyć w innych warunkach. W trakcie zajęć każde dziecko może być twórcą, kreatorem zabaw czy aktywności. Przykładem ćwiczeń twórczych jest taniec, szczególnie taki, który nie opiera się na ustalonych krokach tanecznych, lecz na pełnej swobodzie ruchów.

Reasumując metoda W. Sherborne daje możliwość:

– wytworzenia pozytywnych więzi między dzieckiem a rodzicem,

– kształtowania umiejętności odczuwania przyjemności z ciszy i relaksu,

– rozładowania napięć z całego dnia pracy, poprzez zabawę i związane z tym pozytywne emocje,

– uświadomienia rodzicom, opiekunom roli ruchu oraz wspólnej zabawy dla umiejętności nawiązywania kontaktów społecznych przez ich dzieci,

– utrwalania części ciała oraz stronności,

– kształtowania umiejętności nawiązywania kontaktów interpersonalnych,

– kształtowania orientacji w schemacie swego ciała oraz w przestrzeni.

Opracowano na podstawie:

Marta Bogdanowicz, Dariusz Okrzesik „Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne”
Marta Bogdanowicz, Bożena Kisiel, Maria Przasnyska „Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka”

mgr Aneta Małolepsza

Kiedy należy zgłosić się do logopedy?

Szanowni Rodzice!

Koniecznie udajcie się do logopedy, gdy u swojego dziecka zaobserwujecie następujące symptomy:

– u dziecka do 12 miesięcy:

•nie głuży i nie gaworzy

•nie reaguje na dźwięki otoczenia

•nie rozumie i nie wykonuje prostych poleceń

•nie mówi prostych sylab np.: ta-ta, pa-pa, ma-ma, ba-ba.

– u dziecka do 2 roku życia:

•nie mówi prostych słów

•nie naśladuje odgłosów zwierząt i otoczenia

•mówi mało i niechętnie

•nie wymawia samogłosek ustnych: a, o, e, i, u, y oraz spółgłosek: p, b, m, d, t, n , a także zmiękczonych: pi, bi, mi

– u dziecka do 3 roku życia:

•język „wchodzi” między zęby przy wymowie głosek ś, ź, ć, dź lub s, z, c, dz. •oddycha przez usta i buzia jest ciągle otwarta

•pije z butelki lub ssie smoczek

•nie wymawia samogłosek nosowych: ę, ą i spółgłosek: w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł

– u dziecka do 4 roku życia:

•mowa jest nie zrozumiała dla otoczenia

•nie wymawia głosek s, z, c, dz zastępując je głoskami ś, ź, ć, dź.

•ma trudności z nazywaniem przedmiotów

•nie buduje prostych zdań

•ma trudności z zapamiętywaniem wyrazów, zdań, wierszyków

– u dziecka do 5 roku życia:

•nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż

•nie podnosi czubka języka do podniebienia

•nie potrafi podzielić wyrazu na sylaby

•myli podobnie brzmiące głoski i wyrazy np.: półka – bułka, koza- kosa, Tom – dom

•w wypowiadanych zdaniach pojawiają się błędy gramatyczne

•przekręca trudne wyrazy

– u dziecka do 6 roku życia:

•nie wymawia poprawnie głoski r oraz innych głosek

•nie potrafi podzielić wyrazu na sylaby i głoski

•nie różnicuje liter

•nie rozumie kontekstu sytuacyjnego

– u dziecka między 7 – 10 rokiem życia:

•nie wymawia prawidłowo wszystkich głosek

•w wypowiedziach ustnych i pisemnych pojawiają się błędy gramatyczne

•myli podobnie wyglądające i brzmiące litery

•czyta bardzo powoli głoskując treść

•przekręca długie wyrazy

•ma kłopot z przepisywaniem tekstu

•robi dużo błędów ortograficznych

•ma trudność z zapamiętywaniem wierszy

Anna Iskra, Logopeda

Literatura: Gałkowski T., Jastrzębowska G., Logopedia – Pytania i odpowiedzi, tom I, II, Opole 2003

Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G., Podstawy Neurologopedii., Opole 2003

Apel Twojego dziecka wg Korczaka

Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że nie powinienem mieć tego wszystkiego, czego się domagam. To tylko próba sił z mojej strony.

Nie bój się stanowczości. Właśnie tego potrzebuję- poczucia bezpieczeństwa.

Nie bagatelizuj moich złych nawyków. Tylko ty możesz pomóc mi zwalczyć zło, póki jest to jeszcze w ogóle możliwe.

Nie rób ze mnie większego dziecka, niż jestem. To sprawia, że przyjmuje postawę głupio dorosłą.

Nie zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuję się tym, co mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery oczy.

Nie wmawiaj mi, że błędy, które popełniam, są grzechem. To zagraża mojemu poczuciu wartości.

Nie chroń mnie przed konsekwencjami. Czasami dobrze jest nauczyć się rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.

Nie przejmuj się za bardzo, gdy mówię, że cię nienawidzę. To nie ty jesteś moim wrogiem, lecz twoja miażdżąca przewaga.

Nie zwracaj zbytniej uwagi na moje drobne dolegliwości. Czasami wykorzystuję je, by przyciągnąć twoją uwagę.

Nie zrzędź. W przeciwnym razie muszę się przed tobą bronić i robię się głuchy.

Nie dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuję się przeraźliwie tłamszony, kiedy nic z tego wszystkiego nie wychodzi.

Nie zapominaj, że jeszcze trudno mi jest precyzyjnie wyrazić myśli. To, dlatego nie zawsze się rozumiemy.

Nie sprawdzaj z uporem maniaka mojej uczciwości. Zbyt łatwo strach zmusza mnie do kłamstwa.

Nie bądź niekonsekwentny. To mnie ogłupia i wtedy tracę całą moją wiarę w ciebie.

Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę cię pytaniami. Może się wkrótce okazać, że zamiast prosić cię o wyjaśnienia, poszukam ich gdzie indziej.

Nie wmawiaj mi, że moje lęki są głupie. One po prostu są.

Nie rób z siebie nieskazitelnego ideału. Prawda na twój temat byłaby w przyszłości nie do zniesienia.

Nie wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie stracisz autorytet. Za uczciwą grę umiem podziękować miłością, o jakiej nawet ci się nie śniło.

Nie zapominaj, że uwielbiam wszelkiego rodzaju eksperymenty. To po prostu mój sposób na życie, więc przymknij na to oczy.

Nie bądź ślepy i przyznaj, że ja też rosnę. Wiem, jak trudno dotrzymać mi kroku w tym galopie, ale zrób, co możesz, żeby nam się to udało.

Nie bój się miłości. Nigdy.