Rozwój mowy jest bardzo istotny dla ogólnego funkcjonowania dziecka w
wieku przedszkolnym, jak i w kolejnych etapach edukacyjnych. Co my –
rodzice, wychowawcy możemy zrobić, by przebiegał on sprawnie? Oto
przykazania logopedyczne, które każdy powinien zapamiętać.
12 przykazań logopedycznych dla rodziców
według Leona Kaczmarka, ojca polskiej logopedii
1. Narządy mowy dziecka kształtują się i zaczynają funkcjonować już w życiu płodowym. Są one ogromnie wrażliwe na wszystkie bodźce fizyczne i chemiczne, zarówno sprzyjające jak i szkodliwe.
2. Mowa otoczenia powinna być poprawna. Do dziecka trzeba mówić wolno, dokładnie i wyraźnie, trzeba zaniechać sztucznego spieszczania i używania tzw. języka dziecięcego.
3. Dziecko powinno reagować na aktywność uczuciową i słowną otoczenia. Z początku jest to uśmiech, ruch rączki, przegięcie ciała. Wnet jednak nastąpią reakcje głosowe. Gdy ich brak, trzeba koniecznie zbadać słuch dziecka, gdyż może on być osłabiony.
4. Absolutnie nie wolno krępować dziecka w reagowaniu na aktywność otoczenia.
5. Jeśli dziecko ma nieprawidłową budowę narządów mowy (rozszczep warg, dziąseł, podniebienia, zniekształcenia w układzie szczęk, uzębienia itp.), powinno się bezwzględnie pójść z nim do lekarza specjalisty: chirurga plastyka, ortodonty.
6. Dziecko leworęczne należy otoczyć specjalną opieką. W okresie kształtowania się mowy nie wolno zmuszać go do posługiwania się prawą ręką, gdyż mogą wystąpić zaburzenia mowy.
7. Kiedy dziecko samo zaczyna coraz więcej mówić nie wolno tej skłonności gasić np. obojętnością lub cierpką uwagą, bo wówczas dziecko zamyka się w sobie, staje się nieufne.
8. Nie należy hamować żywiołowego pędu do mowy, trzeba wykorzystać ogromny ładunek uczuciowy, jaki dziecko wkłada w mowę.
9. Należy pilnie baczyć czy kształtowanie się mowy dziecka przebiega zgodnie z normą.
10. Od momentu zdobycia przez dziecko umiejętności mówienia zdaniami nie wolno bezustannie przeszkadzać mu przez ciągłe poprawianie i zmuszanie do poprawnego powtarzania, gdyż dziecko nabawi się kompleksu niższej wartości, straci zaufanie do otoczenia, przestanie mówić.
11. Dziecko trzyletnie monologuje, ale chce też rozmawiać z otoczeniem, zadaje mnóstwo pytań i przepada za opowiadaniami. Nie wolno lekceważyć tych faktów, gdyż pomaga to dziecku w wysławianiu się, w umiejętności wyrażania swych myśli i uczuć.
12. Jeśli mimo wszystko nie udało się zapobiec powstaniu defektów mowy, nie wolno opuszczać rąk. Logopedzi są w stanie pomóc dziecku, o ile rodzice i wychowawcy będą z nimi jak najściślej współpracować.
Literatura: Opracowanie:
Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy., Lublin 1988
Opracowała
Anna Iskra
Prowadzi w przedszkolu diagnozę, indywidualną i grupową terapię logopedyczną, konsultacje dla Rodziców, a także przeprowadza badania przesiewowe wszystkich dzieci na początku każdego roku szkolnego.
Prowadzona terapia logopedyczna ma na celu stymulowanie rozwoju mowy, korygowanie wad wymowy, kształtowanie prawidłowych funkcji pokarmowych i oddechowych, wprowadzenie alternatywnej komunikacji dla dzieci potrzebujących oraz prowadzenie zajęć z zakresu profilaktyki logopedycznej.
Program terapii jest indywidualnie dobierany do potrzeb i możliwości dziecka.
Drodzy Rodzice,
Rozwój mowy dziecka, aby przebiegał prawidłowo wskazana jest stymulacja poprzez odpowiednie zabawy i czynności.
Stymulacja mowy może odbywać się w następujący sposób:
– Staraj się, aby dziecko zawsze widziało Twoją twarz podczas mówienia
– Ucz dziecko części ciała
– Baw się z dzieckiem w puszczanie baniek mydlanych, budowanie z klocków
– Wydawaj dziecku polecenia np.: daj lalkę, szukaj misia
– Za pomocą pacynki odgrywaj różne role
– Dbaj o rozwój ruchowy dziecka
– Czytaj i opowiadaj dziecku bajki
– Naśladujcie odgłosy wydawane przez zwierzęta
– W rozmowie z dzieckiem nie podnoś głosu, zachowuj naturalną intonację głosu
– Pozwól dziecku, aby w czasie zabawy mogło się pobrudzić
– Śpiewajcie samogłoski: aaaa, oooo, eeee
– Ćwiczcie ruchy okrężne języka
– Czytaj i opowiadaj dziecku bajki, ucz dziecko kolorów wykorzystując różne przedmioty, wprowadzaj zabawy tematyczne np.: w sklep, w dom, w lekarza.
– Nie naśladuj mowy pieszczotliwej, którą posługuje się dziecko
– Nie zmuszaj dziecka do mówienia, wywołuje to gniew i upór
– Unikaj ciągłego poprawiania wymowy dziecka
